Jeoloji Mühendisleri Odası: Fay yasası çıksaydı belki bugün bir şey olmazdı

Ogün Akkaya

ANKARA – Maraş merkezli 10 ilde büyük yıkıma yol açan 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki depremin ardından bir yandan arama kurtarma çalışmaları devam ederken, bir yandan da depremzedelerin barınma başta olmak üzere temel ihtiyaçları için çalışmalar sürüyor. Binlerce kişinin yaşamını yitirdiği ve onbinlerce kişinin de yaralandığı deprem bölgesinde bilim insanları ve mühendisler de incelemelere başladı.

Depremin ardından Antep’in Nurdağı ilçesine bağlı Bademli köyünde heyet ile birlikte fay hattında incelemelerde bulunan Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan, “Fay hattı üzerindeki binaların nasıl yıkıldığını gözlemledik. Yıllardır bu fay zonları üzerine bina yapılmaması düşüncelerimizi paylaştık.”

‘FAY BÖLGELERİ ÜZERİNDE YILLARCA YAPILMAMASI GEREKEN GÖRÜŞLERİMİZİ PAYLAŞTIK’

Antep’in Nurdağı ilçesine bağlı Yeni Bademli ve Eski Bademli köylerinde yaptıkları incelemeleri anlatan Alan, “Fay izini takip ederek incelemelerde bulunduk. 2-3 gündür burada çalışıyoruz. Yaklaşık 3,28 cm atış mesafesine sahiptir. Köylerdeki deformasyonları inceliyoruz. Tamamen fay üzerine oturan Şekeroba Mahallesi’nde incelemelerde bulunduk. Fay zonu üzerindeki binaların nasıl çöktüğünü gözlemledik. Yıllardır bu fay bölgelerine yapı yapılmaması düşüncelerimizi paylaştık” dedi.

“MECLİS AFETLERE KARŞI HALKIN GÜVENLİĞİNİ SAĞLAYACAK HİÇBİR İŞLEM YAPMADI”

Jeoloji Mühendisleri Odası’nın kendi bünyesinde sarsıntı danışma kurulu oluşturduğunu, çalışmalar yaparak Türkiye’de fay zonu üzerinde il, ilçe ve yerleşim yerlerini belirlediklerini anlatan Alan, “İnsanların üzerinde bulunduğu yapıları sınırlandırarak Bu fay zonları üzerinde yaşayacaksa, en azından o bölgede yaşayan insanların yaşamları sınırlıdır. Güvenliğin sağlanması için çalışıyoruz” dedi.

Hazırladıkları raporları kamuoyu ile paylaştıklarını ve raporların yer aldığı bir yasa tasarısını Meclis’e gönderdiklerini anlatan Alan, şunları kaydetti:

“Yasa teklifi hazırladık. Cumhurbaşkanı dahil Meclis’te kümelenmesi olan tüm parti liderlerine gönderdik. Bazı siyasi partiler çalışmamızı yasa tasarısı olarak sundular. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu basının önünde iki üç açıklama yaptı, ‘Hata kanunu çıkarıyoruz’ dedi. Ancak son iki buçuk yılda unutuldu. Aynı eski hikaye. Hiçbir şey yapılmadı. Meclis, afetlere karşı halkın güvenliğini sağlamak için herhangi bir işlem yapmadı. Parlamento sorumluluklarını yerine getirmemiştir. CHP ve HDP tasarıyı TBMM’ye sundu. Bazı AK Parti ve MHP milletvekilleri bir kısmını yayınladı. Gündeme geldi ama zaman geçti, bakanı ve yardımcısını unuttu.”

‘KANUN OLUŞMADIĞI İÇİN BUGÜN GİBİ BİNLERCE KİŞİNİN ÖLDÜĞÜ BİR DEPREMLE KARŞI KARŞIYAYIZ’

Depremin verdiği zarar bilinmesine rağmen herhangi bir önlem alınmadığını söyleyen Alan, “Fay kanunu bizim bulduğumuz bir şey değil. 1973 yılında Amerika’da piyasaya çıktı. Tayvan, Yeni Zelanda ve Avrupa’da deprem yönetmeliği içindedir” dedi. Fay hattı yasasının içeriği hakkında da bilgi veren Alan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Kanun, fayın geçeceği sınırın belirlenmesini, oluşturacağı deformasyonun belirlenmesini ve imar planlarının çevre sistem planlarına işlenmesini içermektedir. Titreşim bölgelerinde yapı sınırlaması içerir. İnsanlara ‘buraya ev yapılamaz’ diyor. Bu kanun çıkmadığı için milyonlarca insan fay bölgelerinde heba oluyor. Bu fay zonunun geçtiği Nurdağı’nda da incelemelerde bulunduk. Çok sayıda can kaybı var. Binalar çöktü. Üzülmemek elde değil. Aradan iki buçuk, üç yıl geçti, hiçbir işlem yapılmadı. Ne yasa vardı ne de yasama. Bugün itibariyle, kanun çıkmadığı için binlerce insanın hayatını kaybettiği bir depremle karşı karşıyayız. Kanun çıkmış olsaydı bugün hiçbir şey olmayacaktı. Bu bir başlangıç ​​olurdu. İçinden geçtiğimiz konuların yüzde yüz analizini yapamazdı ama bir yerden başlardık.”