Hamide HANGÜL
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) tarafından organize edilen 1. Ankara Gayrimenkul Zirvesi başladı. Zirvede konuşan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, Türk müteahhitlerinin yurt dışında 136 ülkede olduğunu, bu yıl mayıs sonu itibarıyla toplamda 509 milyar dolar iş hacmine ulaştığını ve 12 bin 170 proje tamamladığını söyledi.
Ancak sektörün sorunları da olduğunu, bunların başında eleman sıkıntısının geldiğine işaret eden Erdal Eren, sözlerini şöyle sürdürdü: “Senede 3 milyon gencimizi üniversitede sevk ediyoruz, üniversiteyi o kadar kolaylaştırıyoruz ki birkaç soruya işaret koyup, onlar da yanlış çıktığı için eksi puan alan öğrencileri de üniversiteye alıyoruz.
Ülkemizin önümüzdeki yıllarda ne tür bir istihdam ihtiyacı olduğuna bakmadan bütün gençleri üniversiteye yönlendiriyoruz. O nedenle maalesef şantiyelerde çalıştıracak usta, işçi, operatör bulamıyoruz. Türkiye’den yurt dışını çalışan götürmeyi bırakın, şantiyelerimize Vietnam’dan, Filipinler’den insan getirmeye başladık. Bu sorunları sizlerin de aynı şekilde yaşadığınızı biliyorum. Gerçekten ülkemizin ihtiyaç duyduğu branşlara eğilecek şekilde eğitim sistemimizde gerekenleri beraberce yapalım.”
“Kamu yatırımları kısılırken şartsız tasfiye hakkı verilsin”
Kamuda tasarruf tedbirlerinin de sektöre etkilerine dikkat çeken Erdal Eren, ekonomide daralma yaşandığı her dönemde yapılan kısıtlamalarda kamu yatırımlarının geldiğini söyledi. Kamuda tasarruf kapsamında müteahhitlerin yatırım ödeneklerinin yüzde 15 kısıldığını vurgulayan Eren, “Önemli olmadığı düşünülen projelerin durdurulması kararı verildi. Hiç olmazsa şartsız tasfiye hakkı verilsin. Çünkü bir şantiyeyi açık tutmanın, enerjisi ve personeliyle çok büyük bir maliyeti var.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, umarım tasfiye kararnamesini çıkartır” açıklamasında bulundu. İstihdam ve ihracat sorumlulukları olduğuna işaret eden Eren, iç talepteki daralma dönemlerinde çok agresif şekilde yurt dışına açıldıklarını, Türk müteahhitlerinin ülke bayrağını dalgalandırdığı 136 ülkede 509 milyar dolarlık yatırımla 12 bin 170 proje tamamladığını vurguladı.
208 üniversite var, ihtiyaç 60 tane
Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, inşaat başta olmak üzere birçok sektörlerde eleman sıkıntısı yaşandığını işaret ederek, “Planlamayla ilgili eksiklikler var. Bu da ülke ekonomisine zarar veriyor” dedi. Deprem sonrası yaşananların sektörün sıkıntılarını gün yüzüne çıkardığının altını çizen Baran, “Bizde 8 milyon üniversite öğrencisi var. 208 üniversite var ama ihtiyaç belki 50-60 tane” dedi.
Eğitimin önemli olduğunu, aksini söylemenin mümkün olmadığına işaret eden Baran, sözlerine şöyle devam etti: “Aileler olarak çocuklarımız üniversite okumadığında biz zorluyoruz, o çocuklar üniversiteye gitmek istemediğinde eksi muamelesi yapıyoruz. Ancak şu anda hakikaten inşaat sektörü başta olmak üzere eleman sıkıntısı söz konusu. Bu bizim üretimimizi, ticaretimizi, ihracatımızı etkiliyor.” İnşaat sektörünün 250 sektörü etkilediğini vurgulayan Baran, önemli bir çarpan etkisi olduğunu, dünyanın her yerinde Türk müteahhitlerinin eserlerinin görülebileceğini sözlerine ekledi.
İki yılda yüzde 250 değer artışı
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül de gayrimenkul yatırım ortaklıkları toplam piyasa değerinin 2021 yılında 95 milyar TL, 2023 yılında 350 milyar TL olarak gerçekleştiğini söyledi.
Son 2 yıldaki toplam değer artışının yüzde 250’yi aştığına dikkati çeken SPK Başkanı Gönül, “Borsa İstanbul’da toplam 47 adet gayrimenkul yatırım ortaklığı işlem görmektedir. Özellikle son dönemde gayrimenkul yatırım ortaklığına dönüşüm başvurularında gözlemlediğimiz artış, önümüzdeki dönemde de bu sayının ve toplam piyasa değerlerinin daha da yükseleceğine işaret ediyor.
Gayrimenkul yatırım fonlarının toplam portföy büyüklüğü 2021 yıl sonunda 15 milyar TL’yi, 2023 yıl sonunda 75 milyar TL’yi aşmıştır. Kurulumuzca kuruluşuna izin verilmiş 203 adet gayrimenkul yatırım fonu bulunuyor. Bu fonların 2024 yılının ilk 5 aylık dönemindeki toplam portföy büyüklüğü 82,5 milyar TL’ye ulaşmıştır” değerlendirmesinde bulundu.
Gayrimenkul yatırım fonları yakında yürürlüğe girecek
SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül, yakın zamanda yürürlüğe girecek mevzuat değişikliğiyle gayrimenkul yatırım fonlarının, projelere yatırım yapmanın önünü açacağını, bu araçların gayrimenkul sektörüne ve büyümeye katkısının daha da artırılacağını açıkladı.
Gönül, söz konusu yasal altyapının sektöre etkilerini şöyle özetledi: “Düzenleme değişikliğiyle yatırımcıları koruma misyonumuzdan ödün vermeden belirlediğimiz şartlar dahilinde, proje gayrimenkul yatırım fonlarının kurulmasına veya mevcut fonlardan portföyleri uygun olanların bu fonlara dönüşmesine olanak sağlanacak. Gayrimenkul yatırım fonları ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları, sermaye piyasalarının sermayeyi tabana yayma fonksiyonunu desteklerken, aynı zamanda gayrimenkul sektörünün kurumsal altyapısının gelişimine katkıda bulunuyor.”
“Gayrimenkul ekonomiler için çarpan etkisine sahip”
GYODER Başkanı Neşecan Çekici, Türkiye’de yaklaşık 2 milyon kişiye istihdam sağlayan, 300’den fazla alt sektörü destekleyen gayrimenkul endüstrisinin, ekonomiler için çarpan etkisine sahip olduğunu belirterek, “Doğru kurgulanan bir gayrimenkul endüstrisi, kalkınma hızını geometrik olarak artırır” dedi.
Yeni dünyada iklim krizleri, afetler, göçler, salgınlar, hızlı kentleşme ve küresel ekonomik dengesizliklerin daha çözüm odaklı ve çevik davranmaya zorladığına işaret eden Çekici, “GYODER olarak kendimizi, dünya genelinde gayrimenkul sektörünün karşılaştığı küresel zorluklara çözümler üretmeye, verimi ve ortak faydayı artıracak yaklaşımlar geliştirmeye adamış bulunuyoruz” değerlendirmesinde bulundu. Zirve öncesi gazetecilerin sorularını yanıtlayan Çekici, çıkması beklenen gayrimenkul yatırım fonlarının nitelikli yatırımcıya hitap edeceğini, kentsel dönüşüme de katkı sağlayacağını belirtti. Nitelikli yatırımcı için tutarın 1 milyon TL ve üzeri olduğunu sözlerine ekledi.
